Citroen Xantia 1.6 - Fiat Tempra 1.6 SLX - Ford Mondeo 1.6 CLX - Hyundai Lantra 1.6 GLS - Nissan Primera 1.6 MPI - Opel Vectra 1.6
H οδική συμπεριφορά του Τέμπρα είναι πολύ καλή και ο έλεγχός του πάντα εύκολος.
Από τα κορυφαία σε οδική συμπεριφορά, το Μοντέο εντυπωσιάζει με το κράτημά του και την απουσία απρόβλεπτων αντιδράσεων ακόμα και όταν πιεστεί αρκετά.
Το Λάντρα είναι γενικά ασφαλές, αλλά οι αντιδράσεις του, αν και όχι «υστερικές», είναι περισσότερο τονισμένες από των αντιπάλων του. H υποστροφή έρχεται γρηγορότερα και μετατρέπεται ευκολότερα σε υπερστροφή.
Ασφαλές και ευχάριστο στο δρόμο, το Πριμέρα έχει πολύ καλή οδική συμπεριφορά, πάντα προβλέψιμη και εύκολα ελεγχόμενη.
Το Βέκτρα είναι ασφαλές και προβλέψιμο, αλλά η υποστροφή έρχεται πιο γρήγορα απ’ ότι στους περισσότερους αντιπάλους του (χωρίς πάντως να μετατρέπεται ποτέ σε υπερστροφή), ενώ έχει και το πιο αργό τιμόνι.
O ΓΥΡΟΣ TOY ΚΟΣΜΟΥ
Μια δοκιμή έξι οικογενειακών αυτοκινήτων που μας δίνει την ευκαιρία να
συγκρίνουμε και τις φιλοσοφίες που αντιπροσωπεύουν οι διάφορες εθνικές
«σχολές» της αυτοκινητοβιομηχανίας.
H ΕΠΟΧΗ που τα μικρά «λαϊκά» μοντέλα έδωσαν τη δυνατότητα της αυτοκίνησης
στις οικογένειες με μικρά και μεσαία εισοδήματα στην Ευρώπη, βρίσκεται
αρκετές δεκαετίες πίσω. Τα αυτοκίνητα που χαρακτηρίζονται σήμερα σαν
«οικογενειακά» και αγοράζονται από τις περισσότερες οικογένειες στις
ευρωπαϊκές χώρες ανταποκρίνονται πλέον απόλυτα στη σημασία του όρου,
μεταφέροντας άνετα (και με ασφάλεια) 4 άτομα και τις αποσκευές τους. O
μεγάλος όγκος τους είναι αυτά που χαρακτηρίζουμε σαν αυτοκίνητα της μεσαίας
κατηγορίας και οι βασικές τους εκδόσεις προσφέρονται συνήθως με κινητήρες
1600 κ.εκ. H κατηγορία αυτή καλύπτει ένα από τα μεγαλύτερα τμήματα της
ευρωπαϊκής αγοράς και φυσιολογικά όλοι οι κατασκευαστές της δίνουν
ιδιαίτερη σημασία, προσφέροντας σ? αυτήν ένα από τα πιο σημαντικά μοντέλα
τους.
Αποτελεί λοιπόν, την κατηγορία που προσφέρεται ίσως περισσότερο από κάθε
άλλη και για σύγκριση μεταξύ των διαφόρων «σχολών» της
αυτοκινητοβιομηχανίας, αφού σ? αυτή κάθε κατασκευαστής προσπαθεί να
προβάλλει όλα τα ισχυρά σημεία του (και έχει τη δυνατότητα να το κάνει
καλύτερα απ? ότι στις μικρότερες κατηγορίες όπου η ανάγκη για συγκράτηση
του κόστους οδηγεί σε περισσότερους συμβιβασμούς). Με την ευκαιρία λοιπόν
της κατάκτησης του φετινού τίτλου του «αυτοκινήτου της χρονιάς» από ένα
αυτοκίνητο αυτής της κατηγορίας, της παρουσίασης στην ελληνική αγορά του
νέου Πριμέρα με κινητήρα με ψεκασμό και της δοκιμής για πρώτη φορά (κάλλιο
αργά παρά ποτέ) του Όπελ Βέκτρα 1.6, αποφασίσαμε να κάνουμε μια τέτοια
σύγκριση, επιλέγοντας ένα χαρακτηριστικό αυτοκίνητο από κάθε «σχολή», από
κάθε μεγάλη αυτοκινητοπαραγωγό χώρα δηλαδή. Έτσι, δίπλα στο «παγκόσμιο»
Φορντ Μοντέο (που σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα μπρούσαμε να χαρακτηρίσουμε και
βρετανικό, αφού στη Βρετανία βρίσκεται η έδρα της Φορντ Ευρώπης),
τοποθετήσαμε το ιαπωνικό Νισάν Πριμέρα, το γερμανικό Όπελ Βέκτρα, το
γαλλικό Σιτροέν Ξαντιά, το ιταλικό Φίατ Τέμπρα και το κορεάτικο Χιουντάι
Λάντρα. (H απουσία των Ισπανών είναι εσκεμμένη, αφού δεν θεωρούμε ότι η
Σέατ ακολουθεί μια ανεξάρτητη ισπανική «σχολή», αλλά αποτελεί πλέον
γερμανικό παρακλάδι, χρησιμοποιώντας σε όλα τα μοντέλα της καθαρά
γερμανικές λύσεις, που προέρχονται από τη «μαμά» VW. Αντίθετα, π.χ. οι
Κορεάτες ξεκίνησαν με δανεική ιαπωνική τεχνολογία, αλλά οι εταιρίες τους
είναι ανεξάρτητες και προσπαθούν ν? ακολουθήσουν δικό τους δρόμο,
εξελίσσοντας πλέον οι ίδιες τα μοντέλα τους.)
ΚΙΝΗΤΗΡΕΣ
Χαρακτηριστικοί των σχολών που αντιπροσωπεύουν οι κινητήρες, είναι
8βάλβιδοι στα ευρωπαϊκά Ξαντιά, Βέκτρα και Τέμπρα και 16βάλβιδοι στο
ιαπωνικό Πριμέρα και το κορεάτικο Λάντρα, ενώ το «παγκόσμιο» Μοντέο
προσπαθεί να συμβιβάσει τις φιλοσοφίες και των δύο σχολών, έχοντας
16βάλβιδο μεν κινητήρα, ρυθμισμένο όμως πιο κοντά στα πρότυπα των
8βάλβιδων, στην προσπάθεια επίτευξης καλής ροπής χαμηλά. Έτσι, η ισχύς του
βρίσκεται στα επίπεδα των ευρωπαϊκών, 90 ίπποι ECE στις 5.250 σ.α.λ. και η
ροπή του (14,1 kg.m) αποδίδεται, μάλλον χαμηλά για 16βάλβιδο κινητήρα, στις
3.500 σ.α.λ. Από εκεί και πέρα, την καλύτερη απόδοση έχει ο κινητήρας του
Λάντρα (114 ίππους DIN/6.200 σ.α.λ., 14,2 kg.m/4.500 σ.α.λ.) και ακολουθεί
αυτός του Πριμέρα (102 ίπποι DIN/6.000 σ.α.λ., 13,9 kg.m/4.000 σ.α.λ.), ενώ
μετά το Μοντέο ακολουθεί η Ξαντιά (89 ίπποι DIN/6.400 σ.α.λ., 13,5
kg.m/3.000 σ.α.λ.), το Τέμπρα (78 ίπποι ECE/6.000 σ.α.λ., 12,6 kg.m/3.000
σ.α.λ.) και τελευταίο το Βέκτρα (75 ίπποι/5.200 σ.α.λ., 12,7 kg.m/2.800
σ.α.λ.).
Στην πράξη τα νούμερα επιβεβαιώνονται. O κινητήρας του Λάντρα είναι
πράγματι ο πιο δυνατός, ενώ είναι ταυτόχρονα και ελαστικός, πολύ εύστροφος
και έχει καλή απόκριση στο γκάζι. Μόνο μειονέκτημά του το γεγονός ότι είναι
ο λιγότερο πολιτισμένος, καθώς έχει μια τραχύτητα στη λειτουργία του και
είναι από τους περισσότερο θορυβώδεις. Αντίθετα, ο κινητήρας του Πριμέρα
είναι μεν πιο αδύνατος από του Λάντρα, αλλά πιο «πολιτισμένος». H
ελαστικότητά του ικανοποιεί, η απόκρισή του είναι καλή, ακόμα και στο «μισό
γκάζι», ενώ ο θόρυβός του διατηρείται πάντα σε ανεκτά επίπεδα. Πολύ
εύστροφος, περισσότερο από του Πριμέρα, είναι και ο κινητήρας του Μοντέο,
λιγότερο δυνατός από τον ιάπωνα αντίπαλό του, αλλά εξίσου, αν όχι
περισσότερο, ελαστικός και αρκετά πολιτισμένος. H Σιτροέν έχει ίσως τον πιο
ελαστικό κινητήρα, αλλά φυσικά η δύναμη και η ευστροφία του ψηλά δε
συγκρίνεται με των πολυβάλβιδων αντιπάλων του. Επίσης, ο θόρυβός του
αυξάνει αρκετά στις υψηλές στροφές. Από τους πιο θορυβώδεις είναι και ο
κινητήρας του Τέμπρα, ο οποίος επιπλέον υστερεί αρκετά και σε δύναμη, κάτι
που δεν αντισταθμίζεται αρκετά από την καλή ελαστικότητά του. Τέλος, ο πιο
αδύνατος είναι ο κινητήρας του Βέκτρα. Είναι μεν ελαστικός αλλά αυτό δεν
αρκεί για να αναπληρώσει το έλλειμμα δύναμης, που γίνεται αισθητό όταν
θελήσεις να προσπεράσεις σε μια ανηφορική διαδρομή. Πολύ περισσότερο αφού
όταν περάσεις τις 5.000 σ.α.λ. ο θόρυβος αυξάνει σε επίπεδα σχεδόν
ανυπόφορα, που σου δείχνουν ότι δεν έχει τίποτα παραπάνω να σου δώσει.
ΜΕΤΑΔΟΣΗ
Το καλύτερο κιβώτιο είναι αυτό της Σιτροέν, που έχει σαφή και θετικό
επιλογέα, με καλή αίσθηση και σωστές διαδρομές. Έχει όμως και πολύ μακριές
σχέσεις, όπως συνηθίζουν οι γάλλοι κατασκευαστές (ειδικά οι 3 πρώτες είναι
οι πιο μακριές απ? όλα τα αυτοκίνητα αυτής της δοκιμής). Σχεδόν ισάξιο
είναι το κιβώτιο του Πριμέρα (οι Ιάπωνες άλλωστε έχουν παράδοση σ? αυτόν
τον τομέα), το οποίο έχει επίσης μακριές σχέσεις, όχι όμως όσο η Ξαντιά
(και σίγουρα εδώ δικαιολογούνται περισσότερο, αφού η μεγαλύτερη ισχύς του
κινητήρα του Πριμέρα συμβιβάζεται ευκολότερα με πιο μακριές σχέσεις). Πολύ
καλό είναι και το κιβώτιο του Τέμπρα, με ακριβή επιλογέα και καλή αίσθηση,
ενώ το, ιταλικό αυτοκίνητο έχει και σχετικά κοντές σχέσεις για να
αντισταθμίσει την περιορισμένη ισχύ του κινητήρα του.
Το κιβώτιο του Βέκτρα έχει τη χαρακτηριστική αίσθηση που υπάρχει σε όλα τα
Όπελ και δίνει την εντύπωση ότι ο επιλογέας «σκαλώνει» στις γρήγορες
αλλαγές. Αυτό πάντως δεν συμβαίνει στην πραγματικότητα, γιατί δε χάνεις
καμία αλλαγή, απλώς σφίγγει αρκετά όσο πιο γρήγορα αλλάζεις. Στην ήρεμη
οδήγηση πάντως είναι πολύ εύχρηστο και δε δημιουργεί κανένα πρόβλημα. Όπως
συνηθίζουν όμως οι Γερμανοί, έχει πολύ μακριές σχέσεις και ειδικά η 4η και
η 5η του είναι μακρύτερες ακόμη και από της Ξαντιά, παρά το γεγονός ότι
έχει τη μικρότερη ισχύ απ? όλα.
Το Μοντέο έχει πολύ εύχρηστο και μαλακό κιβώτιο στην ήρεμη οδήγηση, αλλά
στις γρήγορες αλλαγές σφίγγει και αποκτά μια «λαστιχένια» αίσθηση, ενώ και
η ακρίβεια του επιλογέα του (ειδικά στην αλλαγή από 2η σε 3η) δεν είναι η
καλύτερη δυνατή.
Τέλος, το κιβώτιο του Λάντρα είναι μέτριο, καθώς έχει τον λιγότερο ακριβή
επιλογέα, μέτρια αίσθηση και μεγάλες διαδρομές. Έχει επίσης, τις πιο κοντές
σχέσεις, γεγονός που δείχνει σαφή επιδίωξη για καλές επιδόσεις.
ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ
Οι συνδυασμοί κινητήρων-κιβωτίων κάνουν εύκολη την πρόβλεψη του επιπέδου
των επιδόσεων των αυτοκινήτων, που χαρακτηρίζουν και τις «σχολές» των
κατασκευαστών τους. Καλές επιδόσεις οι Κορεάτες και οι Ιάπωνες, μέτριες οι
Ευρωπαίοι. Κι αν αυτό είναι αναμενόμενο για τους Γερμανούς και τους
Γάλλους, που συχνά προτιμούν στις βασικές εκδόσεις των μοντέλων τους να
ευνοούν την ελαστικότητα του κινητήρα σε βάρος της ισχύος, είναι σίγουρα
περίεργο για τους Ιταλούς, που έχουν εντελώς διαφορετική προϊστορία, να
προσφέρουν είναι το δεύτερο πιο αργό από τα 6 αυτοκίνητα της δοκιμής μας.
Στην κορυφή λοιπόν, (αλλά αρκετά μακριά από την αναμφισβήτητη «βασίλισσα»
της κατηγορίας σε επιδόσεις, Καρίνα) βρίσκεται το Λάντρα, που επιταχύνει
από 0 ώς 100 χλμ./ώρα σε 11,3'' και καλύπτει το πρώτο χιλιόμετρο από στάση
σε 32,8''. Λίγο πιο πίσω, αλλά πάντα σε πολύ καλά επίπεδα για την
κατηγορία, βρίσκεται το Πριμέρα, που χρειάζεται αντίστοιχα 11,8'' και
33,6''. Από εκεί και πέρα, κάνουμε ένα άλμα μεγαλύτερο του δευτερολέπτου
για να φτάσουμε στο Μοντέο, για το οποίο οι αντίστοιχοι χρόνοι είναι 13''
και 34,5'' και μετά ανεβαίνουμε άλλο ένα δευτερόλεπτο για να φτάσουμε στο
Βέκτρα (14,1'' και 35,7''), μετά στο Τέμπρα (14,7'' και 36,1'') και να
καταλήξουμε στην Ξαντιά (15,2'' και 36,1'').
Οι διαφορές είναι μικρότερες στις επιταχύνσεις εν κινήσει, όπου παίζει ρόλο
και η ελαστικότητα του κινητήρα και η κατανομή των σχέσεων του κιβωτίου.
Εδώ φαίνεται ότι οι Γερμανοί και οι Γάλλοι το παρακάνουν, αφού με τις
υπερβολικά μακριές σχέσεις που χρησιμοποιούν «πνίγουν» τους, πράγματι
ελαστικούς, κινητήρες τους, έχοντας τελικά χειρότερες «ρεπρίζ» από τους
πολυβάλβιδους αντιπάλους τους. Αντίθετα οι Ιταλοί, γνωρίζοντας ότι οι δικοί
τους πελάτες δεν ανέχονται τους «ψόφιους» κινητήρες, προσπαθούν τουλάχιστον
να αντισταθμίσουν την περιορισμένη ισχύ του κινητήρα τους με πιο κοντές
σχέσεις.
Χάρη στις κοντές του σχέσεις πάντως, πρώτο και εδώ είναι το Λάντρα, που
επιταχύνει από 80 ως 110 χλμ./ώρα σε 6,1'' με 3η και σε 9,2'' με 4η. Το
Πριμέρα χρειάζεται αντίστοιχα 7'' και 10,7'', ενώ το Μοντέο παρεμβάλλεται
ανάμεσά τους στην 4η, αφού χρειάζεται 7,2'' και 9,6''. Το Βέκτρα, έχοντας
τον πιο αδύναμο κινητήρα και μακριές σχέσεις και χρειάζεται αντίστοιχα
8,2'' και 11,1'', ενώ οι χρόνοι για το Τέμπρα είναι 8,4'' και 9,9'' και για
το Ξαντιά 8,5'' και 11,4''. Πιο χαρακτηριστικός πάντως για την ελαστικότητα
του κινητήρα (σε συνδυασμό με την επιλογή των σχέσεων) είναι ο χρόνος για
τα 40-60 χλμ./ώρα με 4η, που είναι 6'' για το Λάντρα, 6,7'' για το Πριμέρα,
6,4'' για το Μοντέο, 7,3'' για το Βέκτρα, 5,8'' για το Τέμπρα (που παίρνει
εδώ την πρώτη θέση) και 7,6'' για την, αρκετά αργή, Ξαντιά.
ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ
H θεωρητική βάση πάνω στην οποία έχουν στηριχθεί οι παραπάνω επιλογές
δοκιμάζεται όμως στον τομέα της κατανάλωσης, τον περιορισμό της οποίας
υποτίθεται ότι επιδιώκουν οι ελαστικοί κινητήρες και οι μακριές σχέσεις.
Και τα συμπεράσματα δεν είναι πάντα προφανή. Γενικά μπορούμε να πούμε ότι
οι αδύνατοι κινητήρες και οι μακριές σχέσεις συχνά οδηγούν σε αύξηση της
κατανάλωσης στις ελληνικές συνθήκες, όπου αναγκάζεσαι να τους πιέζεις για
να κινηθείς με αξιοπρεπείς ρυθμούς. Έτσι, την υψηλότερη μέση κατανάλωση για
όλη τη διάρκεια της δοκιμής της είχε η Ξαντιά, που έφτασε τα 11,53
λίτρα/100 χλμ., με δεύτερο το βαρύ Μοντέο (11,23 λίτρα/100 χλμ.). Ακολουθεί
το (αδύναμο και με μακριές σχέσεις) Βέκτρα με 10,32 λίτρα/100 χλμ., μετά το
Πριμέρα με 10,14 λίτρα/100 χλμ., το Λάντρα με 10 λίτρα/100 χλμ. και τη
μικρότερη κατανάλωση είχε το Τέμπρα με τις κοντές σχέσεις, το μοναδικό που
κατέβηκε κάτω από τα 10 λίτρα (9,5 λίτρα/100 χλμ.).
Στη συγκριτική διαδρομή όμως που έγινε και με τα 6 αυτοκίνητα η σειρά
άλλαξε, καθώς αυτή έγινε κάτω από ειδικές συνθήκες (σε ανοιχτό δρόμο, αλλά
με γενικά χαμηλές ταχύτητες λόγω κακοκαιρίας). Έτσι τα πιο αδύνατα
αυτοκίνητα δε χρειάστηκε να πιεστούν πολύ και ο ελαστικός κινητήρας της
Ξαντιά σε συνδυασμό με τις μακριές σχέσεις του κιβωτίου της οδήγησαν στην
εντυπωσιακά χαμηλή τιμή των 7 λίτρων/100 χλμ. Εκείνο όμως που σίγουρα
επιβεβαιώθηκε ήταν η καταλληλότητα των κοντών σχέσεων του Τέμπρα, που
πέτυχε τη δεύτερη τιμή με 8,2 λίτρα/100 χλμ., ξεπερνώντας για λίγο το
Βέκτρα, που με την ελαστικότητα και τις μακριές σχέσεις του πέτυχε το πολύ
καλό 8,3 λίτρα/100 χλμ. Πολύ κοντά ήταν και το Πριμέρα, με 8,6 λίτρα/100
χλμ., ενώ το Μοντέο ήταν και πάλι ψηλά με 10,6 λίτρα/100 χλμ. και στην
τελευταία θέση το Λάντρα με 11,7 λίτρα/100 χλμ.
Με βάση τα παραπάνω, μπορούμε να πούμε ότι το Τέμπρα είναι συνολικά το
καλύτερο στον τομέα της κατανάλωσης σε μικτές συνθήκες, επιβεβαιώνοντας για
πολλοστή φορά την άποψή μας ότι στις ελληνικές συνθήκες χρειάζονται κοντές
σχέσεις μετάδοσης.
ΟΔΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ
H παράδοση επιβεβαιώνεται για μια ακόμη φορά, παρά το γεγονός ότι το
Πριμέρα βρίσκεται στα ευρωπαϊκά πρότυπα και είναι ένα από τα καλύτερα
ιαπωνικά αυτοκίνητα στον τομέα της οδικής συμπεριφοράς. H ευρωπαϊκή
παράδοση όμως αντέχει ακόμα και η υπεροχή των ευρωπαϊκών αυτοκινήτων είναι
δεδομένη. Κορυφαία εδώ η Ξαντιά, καθώς η Σιτροέν με την υδροπνευματική της
ανάρτηση και την παθητική τετραδιεύθυνση δεν αφήνει περιθώρια για
αμφισβητήσεις. Το γαλλικό αυτοκίνητο, εκτός από την εντυπωσιακή σταθερότητά
του στην ευθεία, έχει εντελώς ουδέτερη συμπεριφορά στις στροφές, όπου δεν
«ξεκολλάει» παρά μόνο σε ξέφρενους ρυθμούς, αλλά και πάλι προοδευτικά,
προβλέψιμα και ελεγχόμενα, χωρίς υπερστροφικές τάσεις σε περίπτωση
επιβράδυνσης. Μοναδικό του μειονέκτημα η μετριότατη αίσθηση του, γρήγορου
μεν και ακριβούς αλλά υπερβολικά ελαφρού υδραυλικού τιμονιού του, που δε
δίνει και πολλές πληροφορίες για το που ακριβώς βρίσκονται οι τροχοί
(ευτυχώς βρίσκονται πάντα εκεί που πρέπει).
Μόλις ένα «κλικ» πιο κάτω βρίσκεται το Μοντέο, που από την πρώτη μας επαφή
μαζί του μας είχε καταπλήξει. Πολύ σταθερό στις υψηλές ταχύτητες των
αυτοκινητοδρόμων, στρίβει με μεγάλη ακρίβεια, υποστρέφει ελάχιστα και η
υποστροφή του αυξάνεται πολύ προοδευτικά και προβλέψιμα στα όρια της
πρόσφυσης, χωρίς να μεταβάλλεται σε υπερστροφή αν αφήσεις το γκάζι.
Σημαντικό είναι επίσης, και το γεγονός ότι το υδραυλικό (όπως και στα
υπόλοιπα 5 αυτοκίνητα) τιμόνι του έχει αρκετά καλή αίσθηση, βοηθώντας τον
οδηγό στον έλεγχο του αυτοκινήτου.
Αλλο ένα «κλικ» πιο κάτω (οι διαφορές είναι μάλλον αδύνατο να γίνουν
αντιληπτές από το μέσο οδηγό) βρίσκονται το Τέμπρα και το Πριμέρα, τα δύο
αυτοκίνητα που έχουν επιπλέον και τα συστήματα διεύθυνσης με την καλύτερη
αίσθηση, κάτι ιδιαίτερα ευχάριστο για τους πιο γρήγορους οδηγούς. Από εκεί
και πέρα, είναι σταθερά στην ευθεία και το καλό τους κράτημα τα κάνει
ιδιαίτερα ευέλικτα και προβλέψιμα στις στροφές, όπου δεν υπάρχει περίπτωση
να αιφνιδιάσουν ούτε το μέτριο οδηγό με υπερβολικές υποστροφικές τάσεις ή
υπερστροφή αν αφήσει το γκάζι και μπρούν να οδηγηθούν αρκετά γρήγορα από
αυτόν που θέλει και μπορεί (μέσα στα πλαίσια βέβαια που επιτρέπει η
περιορισμένη ισχύς του κινητήρα όσον αφορά το Τέμπρα).
Πιο σαφής είναι η διαφορά των παραπάνω από το Βέκτρα, που δείχνει τις
αδυναμίες κάποιων επιλογών που συνηθίζουν οι Γερμανοί γενικότερα, αλλά και
η Όπελ ειδικότερα, οι οποίες ενισχύονται αρκετά και από την ηλικία του
αυτοκινήτου. Το αυτοκίνητο βέβαια δεν αιφνιδιάζει ποτέ τον οδηγό και είναι
ασφαλές ακόμα κι αν οδηγηθείς με ρυθμούς πέρα από τους φυσιολογικούς.
Απλώς, το καλό του κράτημα δεν είναι αρκετό για εμποδίσει την υποστροφή να
έρθει λίγο πιο γρήγορα απ? ότι στα 4 προηγούμενα αυτοκίνητα (δε
μετατρέπεται πάντως σε υπερστροφή αν αφήσεις το γκάζι) και το ακριβές και
με ικανοποιητική αίσθηση τιμόνι του είναι το πιο αργό από τα έξι. Επίσης,
το Βέκτρα «πλέει» αρκετά σε οδόστρωμα με συνεχείς ανωμαλίες.
Μοιραία η μικρότερη εμπειρία των Κορεατών αφήνει πίσω το Λάντρα, παρά το
γεγονός ότι η οδική του συμπεριφορά δεν είναι κακή και δε σε προβληματίζει
αν σέβεσαι τα όριά του. Οι αντιδράσεις του όμως είναι περισσότερο
«τονισμένες» από των αντιπάλων του, καθώς και η υποστροφή έρχεται πιο
γρήγορα και (όχι απότομες) υπερστροφικές τάσεις μπορούν να αναπτυχθούν αν
αφήσεις το γκάζι πάνω στη στροφή. Επίσης, το Λάντρα έχει μια τάση να
«πλέει» (λιγότερο από το Βέκτρα) αν το οδόστρωμα έχει κυματοειδείς
ανωμαλίες.
ΦΡΕΝΑ
Αφού σημειώσουμε ότι όλα τα αυτοκίνητα της δοκιμής μας είχαν ABS (σε άλλα
είναι στάνταρ και σε άλλα προαιρετικό), κάτι που δείχνει την τάση να
γενικευθεί η χρήση του σ? αυτήν την κατηγορία, θα επισημάνουμε ότι και εδώ
η παράδοση παίζει το ρόλο της και η Ξαντιά παίρνει πάλι την πρώτη θέση. Τα
φρένα της είναι πραγματικά κορυφαία και ενθουσιάζουν και τον πιο απαιτητικό
με την αποτελεσματικότητα και την αίσθησή τους, ενώ κανένα πρόβλημα δεν
υπάρχει και με την αντοχή τους στη σκληρή χρήση.
Στη δεύτερη θέση έρχεται το Πριμέρα, που πάντα είχε πολύ φρένα, τα οποία
γίνονται ακόμα καλύτερα με το (έξτρα) ABS και τους πίσω δίσκους που το
συνοδεύουν. Δυνατά, προοδευτικά και με πολύ καλή αίσθηση, δεν
προβληματίζουν όσο γρήγορα κι αν κινηθεί κανείς με αυτό.
Πολύ καλά είναι επίσης και τα φρένα του Τέμπρα στην έκδοση με το ABS (που
είναι μεν έξτρα, αλλά η χαμηλή τιμή του αυτοκινήτου επιτρέπει να το
παραγγείλει κανείς με ABS και να παραμείνει παρόλα αυτά φτηνότερο από τα
άλλα). Δυνατά, προοδευτικά, με καλή αίσθηση και ανθεκτικά στη σκληρή χρήση,
σταματούν πάντα αποτελεσματικά το αυτοκίνητο, ικανοποιώντας κάθε οδηγό.
Αρκετά καλά σε απόδοση, αίσθηση και αντοχή είναι και τα φρένα του Βέκτρα,
το οποίο όμως έχει πίσω ταμπούρα και κατά συνέπεια το ABS δεν έχει την ίδια
αποτελεσματικότητα (σε περίπτωση που η μία πλευρά του αυτοκινήτου «πατάει»
σε επιφάνεια με μικρότερο συντελεστή τριβής από την άλλη, π.χ. χιόνι) με τα
συστήματα 4 δρόμων που συνδυάζονται με 4 δισκόφρενα.
Στην έκδοση με ABS το Μοντέο ικανοποιεί γενικά, καθώς δεν υπάρχει το
πρόβλημα που είχαμε συναντήσει στην έκδοση χωρίς ABS, όπου η μέτρια
προοδευτικότητα των φρένων μπορούσε να οδηγήσει σε πρόωρο μπλοκάρισμα των
τροχών. Τώρα τα φρένα εξακολουθούν να μην είναι από τα πιο προοδευτικά και
αυτό φαίνεται στην κάπως πιο συχνή επέμβαση του ABS, που αποτρέπει το
μπλοκάρισμα. Τα φρένα είναι πάντως δυνατά, ανθεκτικά και έχουν
ικανοποιητική αίσθηση.
Τέλος, το Λάντρα με ABS προσφέρεται σε τιμή χαμηλότερη και από τα 5 άλλα
αυτοκίνητα και κατά συνέπεια μπορούμε να θεωρήσουμε το ABS σαν «στάνταρ»
γι? αυτή τη συγκριτική δοκιμή. Σ? αυτήν την περίπτωση τα φρένα σταματούν
επίσης ικανοποιητικά το αυτοκίνητο, έχουν «γραμμική» απόκριση και καλή
αντοχή στη σκληρή χρήση, αλλά έχουν την πιο «σπογγώδη» αίσθηση από τα έξι,
με αποτέλεσμα την πιο συχνή ενεργοποίηση του ABS.
ΑΜΑΞΩΜΑ - ΧΩΡΟΙ
Ξεκάθαρα εδώ τα πράγματα, καθώς η υπεροχή της Ξαντιά στους εσωτερικούς
χώρους είναι εμφανής. Τα γαλλικό αυτοκίνητο φιλοξενεί άνετα 4 ή 5 επιβάτες,
ενώ διαθέτει επίσης ένα μεγάλο χώρο αποσκευών, που είναι πλήρως
εκμεταλλεύσιμος χάρη στο απόλυτα κανονικό του σχήμα. Σύμφωνα με τη γνωστή
παράδοση των γάλλων κατασκευαστών, που χρησιμοποιούν γενικά πίσω αναρτήσεις
χαμηλού ύψους, περιορίζοντας έτσι στο ελάχιστο τα εξογκώματα των «θόλων»
μέσα στο χώρο αποσκευών.
Στη δεύτερη θέση από πλευράς εσωτερικών χώρων βρίσκεται το Μοντέο, που
φιλοξενεί αρκετά άνετα 4 επιβάτες, όχι όμως το ίδιο άνετα και ένα πέμπτο,
λόγω του εξογκωμένου κεντρικού «τούνελ» και της προέκτασης της κεντρικής
κονσόλας προς τα πίσω. Επίσης, ο χώρος αποσκευών έχει την ίδια μέγιστη
χωρητικότητα μεν της Ξαντιά, δεν είναι όμως το ίδιο εκμεταλλεύσιμος,
έχοντας λιγότερο κανονικό σχήμα από εκείνο.
Στην τρίτη θέση από πλευράς εσωτερικών χώρων, σχεδόν ισοδύναμο με το Μοντέο
και παραπάνω από ικανοποιητικό για την κατηγορία είναι το Βέκτρα, το οποίο
έχει επίσης το πλεονέκτημα του μεγαλύτερου σε χωρητικότητα χώρου αποσκευών
μεταξύ των 6 αυτοκινήτων της δοκιμής μας (και ενός από τους μεγαλύτερους
της κατηγορίας, όπως συνηθίζει η Όπελ στις 4θυρες εκδόσεις των μοντέλων
της).
Τα άλλα τρία αυτοκίνητα βρίσκονται στα ίδια περίπου επίπεδα, με μικρότερους
χώρους από τα παραπάνω. Απ? αυτά θα δώσουμε ένα μικρό προβάδισμα στο
Τέμπρα, που έχει ένα πολύ μεγάλο χώρο αποσκευών, το δεύτερο μεγαλύτερο
μεταξύ των 6 αυτοκινήτων. Με λίγο μεγαλύτερο χώρο για τα γόνατα των πίσω
επιβατών και λίγο μικρότερο «αέρα» για το κεφάλι τους σε σχέση με το
Τέμπρα, το Πριμέρα έχει το δεύτερο μικρότερο χώρο αποσκευών, που είναι
πάντως καλός για την κατηγορία, ενώ το Λάντρα βρίσκεται αρκετά πίσω του, με
λίγο μικρότερους (της ίδιας πάντως τάξης μεγέθους) εσωτερικούς χώρους, αλλά
σημαντικά μικρότερο χώρο αποσκευών, που θυμίζει μικρό οικογενειακό
αυτοκίνητο και όχι μεσαίο.
ΕΡΓΟΝΟΜΙΑ
Και τα 6 αυτοκίνητα έχουν τουλάχιστον ικανοποιητική θέση οδήγησης και
γενική εργονομία και οι οι όποιες παρατηρήσεις μας είναι μάλλον
δευτερεύουσας σημασίας.
Την καλύτερη θέση οδήγησης έχουν η Ξαντιά και το Μοντέο, όπου ο οδηγός
βολεύεται εύκολα σ? ένα κάθισμα που στηρίζει σωστά το σώμα (πιο αναπαυτικό
στην Ξαντιά) και έχει καλή ορατότητα και προς τα έξω και προς τα όργανα.
Είναι καθαρά θέμα προσωπικής προτίμησης αν προτιμάει κανείς την πιο ψηλή
θέση της Σιτροέν ή την πιο χαμηλή της Φορντ. Και στα δύο αυτοκίνητα όμως
υπάρχουν κάποιες ενστάσεις για εργονομικές μικροατέλειες. Συγκεκριμένα, για
τους άβολους διακόπτες των ηλεκτρικών παράθυρων του Μοντέο και το γεγονός
ότι το σκιάδιο του οδηγού φαίνεται στο επάνω μέρος του εσωτερικού καθρέφτη,
και για τον κάπως άβολα τοποθετημένο διακόπτη των εξωτερικών καθρεφτών της
Ξαντιά και το γεγονός ότι ο πίσω καθαριστήρας δεν ελέγχεται με τον ίδιο
διακόπτη των μπροστινών, αλλά με δύο κουμπιά στο ταμπλό.
Τέτοιες εργονομικές μικροατέλειες δεν υπάρχουν στο Πριμέρα, η θέση οδήγησης
του οποίου όμως δεν αγγίζει το τέλειο παρά τις πολλές ρυθμίσεις της, καθώς
οι ψηλοί οδηγοί πρέπει να κάθονται σε σχετικά «ξαπλωτή» θέση για να μην
κρύβεται το επάνω μέρος των οργάνων από το τιμόνι.
Αρκετά σωστή είναι η θέση οδήγησης του Τέμπρα, χωρίς να σου δίνει πάντως
την εντύπωση ότι «φοράς» το αυτοκίνητο, ενώ καλή είναι και η θέση οδήγησης
του Βέκτρα, μόνο που η διαδρομή του καθίσματος προς τα εμπρός είναι μικρή,
κάτι που ίσως δημιουργεί πρόβλημα στους κοντούς οδηγούς. Τέλος, σωστή
γενικά είναι και η θέση οδήγησης του Λάντρα, μόνο που η ρύθμιση της πλάτης
δεν είναι συνεχής αλλά κλιμακωτή, με αποτέλεσμα κάποιοι οδηγοί να μην
μπορούν να τη ρυθμίσουν 100% στο σημείο που τους βολεύει.
ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ - ΔΙΑΚΟΣΜΟΣ
Πολύ καλός είναι ο εξοπλισμός και στα 6 αυτοκίνητα, σε επίπεδα που μέχρι
πριν μερικά χρόνια θα χαρακτηρίζαμε πολυτελή, αλλά οι συγκρίσεις βέβαια
πρέπει να γίνουν και σε σχέση με την τελική τιμή τους. Για παράδειγμα, το
Λάντρα και το Τέμπρα μπορούν να παραγγελθούν με ABS και να είναι παρόλα
αυτά σημαντικά φτηνότερα από τα υπόλοιπα, ενώ και το Πριμέρα μπορεί να
παραγγελθεί με το έξτρα ABS, με τελική τιμή στα ίδια περίπου επίπεδα με της
Ξαντιά και του Μοντέο.
Με δεδομένο λοιπόν ότι όλα έχουν υδραυλικό τιμόνι και ABS, τον καλύτερο
εξοπλισμό έχει το Βέκτρα. Προσφέρει σχεδόν τα πάντα, μέχρι και κλιματισμό,
αερόσακο, ραδιοκασετόφωνο και υπολογιστή ταξιδιού. Πολύ καλός είναι ο
εξοπλισμός και στα υπόλοιπα, με μικρές σχετικά διαφορές, που θα πρέπει να
εκτιμήσει κανείς ανάλογα και με τις προσωπικές του προτιμήσεις. Θα
επισημάνουμε, για παράδειγμα, την περίπτωση του Μοντέο, που (αν κι έχει την
υψηλότερη τιμή) δεν έχει ηλεκτρικούς καθρέφτες, πίσω ηλεκτρικά παράθυρα και
προβολείς ομίχλης, αλλά έχει στάνταρ αερόσακους και για τον οδηγό και για
το συνοδηγό, κάτι που χρεώνεται αρκετά ακριβά σε άλλα αυτοκίνητα (ή δεν
προσφέρεται καθόλου).
Όσον αφορά την ποιότητα κατασκευής και το «φινίρισμα» (τουλάχιστον αυτά που
φαίνονται γιατί η αξιοπιστία μόνο με δοκιμή μακράς διαρκείας μπορεί να
εκτιμηθεί), Μοντέο, Ξαντιά και Πριμέρα βρίσκονται στα ίδια, πολύ υψηλά
επίπεδα, που θα ικανοποιήσουν και τον πιο απαιτητικό. Μόλις ένα «κλικ» πιο
κάτω, κυρίως λόγω ηλικίας, βρίσκεται το Βέκτρα, που επίσης είναι πολύ καλό
με απόλυτα κριτήρια (το αυτοκίνητο της δοκιμής μας είχε κάνει 24.000
χιλιόμετρα και παρόλα αυτά δεν έτριζε). Λίγο πιο κάτω έρχεται το, αρκετά
προσεγμένο, αλλά πιο «πλαστικό» (αλλά και λιγότερο ακριβό) Λάντρα, ενώ
μοιραία στην τελευταία θέση μένει το Τέμπρα, που δε θα το χαρακτηρίζαμε σαν
το «χειρότερο», αλλά μάλλον σαν το «λιγότερο καλό» για να τονίσουμε τη
μεγάλη βελτίωση που έχει γίνει στην ποιότητά του από τη Φίατ σε σχέση με
τις πρώτες γενιές του.
ΑΝΕΣΗ - ΘΟΡΥΒΟΣ
Εδώ μπορεί κανείς να γνωρίζει το νικητή πριν καν οδηγήσει τα αυτοκίνητα. H
παράδοση των Γάλλων και ιδαίτερα της Σιτροέν, και η προτεραιότητα που
εξακολουθούν να δίνουν στον τομέα της άνεσης κατά το σχεδιασμό όλων των
μοντέλων τους δεν αφήνουν περιθώρια για αμφισβητήσεις. H Ξαντιά λοιπόν
είναι κορυφαία σε άνεση, περνώντας σχεδόν σαν μαγικό χαλί από τις ανωμαλίες
του δρόμου και απομονώνοντας τον οδηγό απ? αυτές σχεδόν ολοκληρωτικά. Στη
δεύτερη θέση το Μοντέο, που προσφέρει άνεση σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα,
αλλά είναι σαφώς πιο «σφιχτό» από την Ξαντιά, ενώ πολύ κοντά του το
Πριμέρα, στα ίδια επίπεδα με το Τέμπρα, δείχνει τη μεγάλη πρόοδο που έχουν
κάνει οι Ιάπωνες σ? αυτόν τον τομέα. Ένα «κλικ» πιο κάτω βρίσκεται το
Βέκτρα, που εκτός από την κάπως σφιχτή, γερμανική ανάρτησή του, έχει και
σχετικά σκληρά καθίσματα, ενώ έχει και μια εμφανή τάση να «πλέει» σε
δρόμους με συνεχείς ανωμαλίες. Την πιο σφιχτή ανάρτηση, τέλος, έχει το
Λάντρα, χωρίς πάντως να γίνεται κουραστικό, ενώ έχει και μια τάση να
«πλέει» στις κυματοειδείς ανωμαλίες.
Στον τομέα του θορύβου υπάρχει ένας σαφής διαχωρισμός μεταξύ των νεότερων
και ακριβότερων αυτοκινήτων και των πιο παλιών και πιο φτηνών. Το λιγότερο
θορυβώδες είναι το Πριμέρα και μετά έρχονται το Μοντέο και η Ξαντιά,
ισοδύναμα μεταξύ τους με το Φορντ να είναι λίγο πιο θορυβώδες στις μεσαίες
στροφές του κινητήρα και την Ξαντιά στις ψηλές. Το Βέκτρα κυρίως από τι
μεσαίες στροφές και, το Τέμπρα και το Λάντρα είναι σαφώς πιο θορυβώδη από
τα άλλα τρία και βρίσκονται πάνω από το μέσον όρο της κατηγορίας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Μια πρώτη παρατήρηση είναι ότι τα 6 αυτοκίνητα αυτής της δοκιμής
επιβεβαιώνουν τις ιδιαιτερότητες των «σχολών» από τις οποίες προέρχονται.
Ιάπωνες αλλά και Κορεάτες (που τους αντιγράφουν σε πολλά σημεία) δίνουν
έμφαση στους δυνατούς, πολυβάλβιδους κινητήρες και τις επιδόσεις, με τους
πρώτους να παρουσιάζουν επίσης εντυπωσιακά αποτελέσματα στον τομέα της
ποιότητας κατασκευής και τους δεύτερους να θυμίζουν την ιαπωνική
προϊστορία, προσφέροντας αυτοκίνητα που δε βρίσκονται κοντά στην κορυφή,
αλλά είναι φτηνά και καλά εξοπλισμένα. H Φορντ, σαν πραγματική πολυεθνική
εταιρία, που στοχεύει στην κατασκευή «παγκόσμιων» αυτοκινήτων, δημιούργησε
ένα αυτοκίνητο που ανταποκρίνεται σ? αυτό το χαρακτήρα, με αρκετά συμβατικό
στιλ, κινητήρα που προσπαθεί να συμβιβάσει τα ιαπωνικά και τα ευρωπαϊκά
χαρακτηριστικά, αλλά και κάποια στοιχεία που μαρτυρούν την ευρωπαϊκή
καταγωγή των σχεδιαστών του. Όσο για τα τρία ευρωπαϊκά αυτοκίνητα, η Ξαντιά
διαθέτει τον κορυφαίο συνδυασμό άνεσης και οδικής συμπεριφοράς που κατά
παράδοση προσφέρουν οι Γάλλοι, το Όπελ χαρακτηρίζεται από τη χαμηλή ισχύ
του ελαστικού κινητήρα, την κάπως «σφιχτή» σε άνεση ανάρτηση και το
«δεμένο» αμάξωμα που συνηθίζουν να προσφέρουν οι Γερμανοί και το Τέμπρα
χαρακτηρίζει την προσπάθεια για οικονομικές λύσεις και περιορισμένες
διαστάσεις που προσπαθούν να προσφέρουν οι Ιταλοί σε συνδυασμό πάντα με
οδικά χαρακτηριστικά υψηλού επιπέδου.
Από εκεί και πέρα, υπάρχουν επίσης και κάποια στοιχεία που δείχνουν
προσπάθεια για προσαρμογή στις απαιτήσεις της σημερινής αγοράς, ακόμα και
σε αντίθεση με την προϊστορία μερικών. Έτσι οι Ιάπωνες, για παράδειγμα,
έχουν κάνει σημαντικά βήματα στους τομείς της οδικής συμπεριφοράς και της
άνεσης, οι Γάλλοι (περισσότερο) αλλά και οι Ιταλοί έχουν κάνει εξίσου
σημαντικά βήματα στον τομέα της ποιότητας κατασκευής. Ενώ οι Κορεάτες
μπορεί λόγω της απειρίας τους να μην μπορούν ακόμη να κατασκευάσουν
κορυφαία αυτοκίνητα αλλά, με το Λάντρα τουλάχιστον, βρίσκονται σε
αξιοπρεπέστατα επίπεδα στον τομέα της οδικής συμπεριφοράς (σε αντίθεση με
τα παλιότερα γιαπωνέζικα αυτοκίνητα), αλλά και της ποιότητας κατασκευής.
Με απόλυτα κριτήρια τώρα, δύσκολα μπορεί κανείς να καταλήξει σ? ένα νικητή,
καθώς όλα τα αυτοκίνητα έχουν και κάποια αδύνατα σημεία. Είναι ευκολότερο
να ξεκινήσουμε από το τέλος, επισημαίνοντας ότι το Τέμπρα και το Λάντρα
υστερούν σε σχέση με τους αντιπάλους τους, το μεν πρώτο εξαιτίας του
αδύνατου κινητήρα του και της λιγότερο καλής ποιότητας κατασκευής του, το
δε δεύτερο λόγω της λιγότερο καλής οδικής συμπεριφοράς και άνεσης που
προσφέρει, ενώ είναι και τα δύο από τα πιο θορυβώδη και τα λιγότερο
ευρύχωρα της κατηγορίας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι είναι και σημαντικά
φτηνότερα και μάλιστα με εξίσου καλό εξοπλισμό με τα άλλα, ενώ το Τέμπρα
έχει επιπλέον και πολύ καλή οδική συμπεριφορά, φρένα και χαμηλή κατανάλωση
και το Λάντρα τον ισχυρότερο κινητήρα και τις καλύτερες επιδόσεις. Και,
κατά συνέπεια, είναι «τίμια» αυτοκίνητα, αποτελώντας μια λύση για όσους
θέλουν ένα μεσαίο οικογενειακό αυτοκίνητο στα 1600 κ.εκ., αλλά δεν έχουν τα
χρήματα να αγοράσουν τα ακριβότερα μοντέλα και πρέπει επομένως να κάνουν
κάποιους συμβιβασμούς.
Το Βέκτρα έχει αρχίσει να δείχνει την ηλικία του (ιδιαίτερα στον τομέα των
αναρτήσεων και του κινητήρα) χωρίς να έχει το πλεονέκτημα της χαμηλότερης
τιμής. Έχει πάντως και αρκετά θετικά στοιχεία, όπως το μεγαλύτερο χώρο
αποσκευών (στην 4θυρη έκδοση), τον πιο πλούσιο εξοπλισμό και την καλή
ποιότητα κατασκευής που χαρακτηρίζει τα γερμανικά αυτοκίνητα.
Από τα υπόλοιπα τρία, που είναι εξίσου καλά σε ποιότητα κατασκευής, η
Ξαντιά έχει τον κορυφαίο συνδυασμό οδικής συμπεριφοράς και άνεσης, τα
καλύτερα φρένα, τους μεγαλύτερους χώρους και πλούσιο εξοπλισμό, αλλά τις
πιο αργές επιδόσεις και το πιο μέτριο τιμόνι, που δεν της επιτρέπουν να
πάρει καθαρά την πρώτη θέση, ενώ το Πριμέρα έχει πολύ καλές επιδόσεις,
οδική συμπεριφορά, φρένα και πλούσιο εξοπλισμό, αλλά έχει από τους
μικρότερους χώρους της κατηγορίας. Το Μοντέο έχει εξαιρετική οδική
συμπεριφορά, εύστροφο και ελαστικό κινητήρα και είναι γενικά ένα πολύ
«ισορροπημένο» αυτοκίνητο, αλλά έχει αυξημένη κατανάλωση και την πιο υψηλή
τιμή, ενώ υστερεί σε σχέση με το Πριμέρα και την Ξαντιά στους τομείς των
φρένων και του κιβωτίου ταχυτήτων (έχει όμως μεγαλύτερους χώρους από το
Πριμέρα). Δύσκολο να πει κανείς κατηγορηματικά ότι κάποιο είναι καλύτερο.
Σημαντικό ρόλο θα παίξει λοιπόν και η προσωπική προτίμηση του καθενός,
καθώς και στοιχεία όπως οι όροι πώλησης που προσφέρει κάθε εταιρία_4Τ